ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ BLEVE

Η έκρηξη αναβράζοντος υγρού διαστελλόμενου αερίου (BLEVE: Boiling Liquid Expanding Vapour Explosion) προκαλείται από τη ρήξη ενός δοχείου που περιέχει υγρό υπό πίεση πάνω από το σημείο βρασμού του.

Εάν ένα υγρό είναι σε ένα ασφαλισμένο χώρο π.χ. δεξαμενή και υπερθερμανθεί ως αποτέλεσμα της εξωτερικής έκθεσης πυρκαγιάς, η πίεση στο εσωτερικό του δοχείου αυξάνεται. Με τον τρόπο αυτό προκαλείται άνοιγμα της βαλβίδας εκτόνωσης, η οποία επιτρέπει στον ατμό υπό πίεση να ξεφύγει. Καθώς η στάθμη του υγρού στο δοχείο μειώνεται, οι φλόγες προσκρούουν στα τοιχώματα πάνω από τη στάθμη του υγρού. Έτσι το τοίχωμα θερμαίνεται ταχέως, αδυνατίζει και στη συνέχεια καταλήγει σε καταστροφή.

Καθώς το υγρό μετατρέπεται σε αέριο διαστέλλεται. Σε ένα εξαεριζόμενο δοχείο, αυτό θα προκαλέσει το αέριο και το υγρό να καταλαμβάνουν περισσότερο χώρο αφού το προκύπτον αέριο καταλαμβάνει περισσότερο χώρο από ότι το υγρό. Στο σφραγισμένο δοχείο δεν μπορούν να καταλάβουν περισσότερο χώρο κι έτσι αυξάνεται η πίεση.

Η θερμοκρασία βρασμού του υγρού εξαρτάται από την πίεση. Υψηλές πιέσεις θα αποδώσουν υψηλές θερμοκρασίες βρασμού.Πολλές ουσίες που αποθηκεύονται συνήθως ως υγρά όπως π.χ. το CO2, προπάνιο και άλλα παρόμοια βιομηχανικά αέρια έχουν θερμοκρασίες βρασμού σε ατμοσφαιρική πίεση πολύ κάτω από την θερμοκρασία δωματίου.

Οι συνέπειες ενός φαινομένου BLEVE είναι:

1. ωστικό κύμα υπερπίεσης
2.  θερμική ακτινοβολίας
3. θραύσματα που εκτινάσσονται σαν πύραυλος

Τα παραπάνω μπορούν να προκαλέσουν τραυματισμό και ζημιές σε κατασκευές ακόμα και θάνατο. Μπορεί να εμφανιστούν σε μεγάλη απόσταση από την πηγή BLEVE.

Πηγή: Roberts M., Analysis of Boiling Liquid Expanding Vapor Explosion. Ένα ενδιαφέρον άρθρο για το φαινόμενο αυτό μπορείτε να δείτε και εδώ.

Στην Ελλάδα δυστυχώς έχει εμφανιστεί η καταστροφή αυτή και σε μία περίπτωση με θανατηφόρο αποτέλεσμα. Στις 30 Απριλίου 1999 ένα βυτιοφόρο που μετέφερε προπάνιο εκδήλωσε το παραπάνω φαινόμενο και οι τρεις πυροσβέστες που έφτασαν για την κατάσβεση της θανατώθηκαν από κομμάτια που εκτινάχθηκαν μέχρι και 200m μακριά! Πολλοί τραυματίστηκαν ενώ βλάβες έπαθαν από το μέγεθος της έκρηξης και παρακείμενα σπίτια.

Είναι πολύ σημαντική η ορθή ενημέρωση στην πυροσβεστική για την επικίνδυνη ουσία που κουβαλάει ένα φορτηγό και αναγράφεται με ειδική σήμανση, ώστε να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα. Σε επόμενο άρθρο θα δούμε τις ειδικές αυτές σημάνσεις των επικίνδυνων ουσιών.