ΣΕΙΣΜΟΣ 1978 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Κάτω από το πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης δεν εντοπίζονται ενεργά και μεγάλα ρήγματα. Δεν συμβαίνει το ίδιο όμως στις γειτονικές περιοχές αφού η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας μας περιβάλλεται από 10 ενεργά και 7 πιθανά ρήγματα που έχουν δώσει σεισμούς κατά το παρελθόν.

Δυστυχώς και το γεωλογικό υπόβαθρο της Θεσσαλονίκης είναι τέτοιο που ευνοεί τις σεισμικές δονήσεις αφού η πόλη είναι τοποθετημένη πάνω σε ιζήματα και όχι βραχώδη πετρώματα.

Γεωλογία Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης: Με πράσινο: μαλακοί ιζηματογενείς σχηματισμοί Με μωβ: σκληροί σχηματισμοί Με κόκκινο: βραχώδες υπόβαθρο

Γεωλογική Τομή κατά μήκος της γραμμής μετρό επί την οδό Αγίου Δημητρίου

Γιατί όμως είναι σημαντική η γεωλογία της περιοχής; Το σεισμικό κύμα που θα περάσει ένα βραχώδες υπόβαθρο θα διατηρήσει σχεδόν την ταχύτητα και η σεισμική δόνηση δεν θα είναι τόσο αισθητή. Αντιθέτως το σεισμικό κύμα που θα περάσει χαλαρά ιζήματα θα επιβραδύνει την ταχύτητα του και θα αυξήσει τη σεισμική δόνηση. Στην διπλανή εικόνα μπορεί να παρατηρήσει κανείς πως θα είναι η σεισμική δόνηση στον Λευκό Πύργο που τοποθετείται σε χαλαρά ιζήματα και τη σεισμική δόνηση στις 40 Εκκλησιές που χαρακτηρίζεται από συμπαγές βραχώδες υπόβαθρο.

Ο Σεισμός της 20ης Ιουνίου 1978 είχε επίκεντρο 20 χλμ ανατολικά της Θεσσαλονίκης στο χωριό Στίβος, μέγεθος 6,5 και βάθος 8-10χλμ. Η διάρκεια του ήταν 10 δευτ. ενώ εμφάνισε ένταση VII - VIII. Σύννεφα σκόνης, δρόμοι αδιάβατοι από πτώσεις, κυκλοφοριακή συμφόρηση, αδύνατη κίνηση πυροσβεστικών και νοσοκομειακών οχημάτων, επικοινωνίες κόπηκαν, πανικός ήταν οι πρώτες αντιδράσεις. 49 νεκροί, 220 τραυματίες, 800.000 άστεγοι, 3.170 (4,5%) κατεδαφιστέα, 13.918 (21,0%) μέσης ή μικρής κλίμακας, βλάβες 1,0 δις € κόστος ο τραγικός απολογισμός. Στην διπλανή εικόνα οι σημαντικότερες καταρρεύσεις κτιρίων.

Η πολιτεία ήταν ανέτοιμη αρχικά να αντιμετωπίσει την κρίση αφού δεν υπήρχαν σωστικά συνεργεία, σχέδιο δράσης και θεσμικό πλαίσιο. Μετά το σοκ περιέθαλψε πληγέντες, εκτίμησε βλάβες, επισκεύασε και ενίσχυσε κτίρια, αναστήλωσε μνημεία, στήριξε οικονομικά πληγέντες.